از نظر آموزه های وحیانی قرآن، اجتماع دارای دو عمود و ستون اصلی است که شامل ستون اقتصادی و نمادهای هویت فرهنگی چون کعبه است که این نماد هویت فرهنگی اسلامی را تشکیل می دهد.

با نگاهی به قرآن، دو امر به عنوان «قیام» اجتماع مطرح شده است:

1. ستون اقتصادی: از نظر قرآن، از مهم ترین ستون های هر اجتماعی، اقتصاد آن است؛ از همین روست که با تعبیر از آن به عنوان «قیام» بر این نکته تاکید می کند که قوام و ایستادگی اجتماع به ستون اقتصادی آن است. برهمین اساس می بایست حتی در اقتصاد خرد و شخصی به آن توجه و اهتمام ویژه داشت و اجازه نداد مدیریت اقتصاد خرد و شخصی به دست نابخردان و سفیهان بیافتد که با سبک مغزی خویش آن را تباه می کنند. خدا در این باره می فرماید: وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَکُمُ الَّتِی جَعَلَ اللَّهُ لَکُمْ قِیَامًا وَارْزُقُوهُمْ فِیهَا وَاکْسُوهُمْ وَقُولُوا لَهُمْ قَوْلًا مَعْرُوفًا ؛ و اموال خود را که خداوند آن را وسیله قوام زندگى و اجتماع شما قرار داده به سفیهان مدهید؛ ولى از عواید آن به ایشان بخورانید و آنان را پوشاک دهید و با آنان سخنى پسندیده بگویید.(نساء، آیه 5) در حقیقت ملکیت خصوصی تا جایی معتبر است که مالک آن توانایی مدیریت اقتصاد را داشته باشد و بتواند به عنوان یک انسان رشید عقلی آن را به کار گیرد. از این روست که رشد عقلی و بلکه مهارتی برای مدیریت اموال در شرایط اعطای مال به مالک و صاحب آن مطرح شده است(نساء، آیه 6) و کسی که از چنین صلاحیتی برخوردار نیست، تنها از عواید ملک خویش بهره مند می شود و مدیریت اموال هم چنان در دست صاحبان اهلیت باقی خواهند ماند. خدا در تعلیل و چرایی این حکم می فرماید: أَمْوَالَکُمُ الَّتِی جَعَلَ اللَّهُ لَکُمْ قِیَامًا. یعنی این اموال برای شما به عنوان یک اجتماع انسانی، مایه قیام و قوام است و اعطای آن به دست نااهل و بی خرد چیزی جز تباهی اقتصادی نیست که ستون اصلی اجتماع را تشکیل می دهد؛ زیرا اگر سعادت و خوشبختی دو مولفه آرامشی و آسایشی داشته باشد، بی گمان تامین کننده آسایش همان اقتصاد است. بنابراین، هیچ اجتماعی نمی بایست تامین کننده آسایش خویش را به دست افراد بی صلاحیت و نااهل بسپارد هر چند که به ظاهر ملک آنان باشد و آن نابخرد صاحب مال و ملک به ارث باشد.

2. ستون فرهنگی: از نظر قرآن، همان اندازه که برای شکل گیری اجتماع ، نیاز به اقتصادی است که ستون اصلی آن را تشکیل می دهد و تامین کننده بخش آسایشی سعادت است، هم چنین جامعه به یک ستون فرهنگی نیاز دارد که تامین کننده بخش آرامشی سعادت خواهد بود؛ زیرا این ستون فرهنگی اجتماع است که جهت گیری کلان اقتصادی را تامین می کند و به یک اجتماع هویت فرهنگی می بخشد. اصولا فقدان هویت فرهنگی برای هر اجتماعی جز جمعیت پراکنده ای نیست که از هیچ انسجام اجتماعی برخوردار نیستند. از نظر قرآن، ستون فرهنگی هر اجتماع است که به افراد جهت گیری هویتی می دهد و آنان را در ساختار امت به شکل اجتماع در می آورد و از جمعیت و مجموع بودن به یک اجتماع با تبادلات فرهنگی و اقتصادی و مانند آن تبدیل کرده تا بتوانند نیازهای خویش را برآورده کرده و به یک دیگر در کمال یابی یاری رسانند. به سخن دیگر، اقتصاد جنبه آسایشی و هویت فرهنگی جنبه آرامشی بلکه جهت گیری کلان امت و اجتماع را تامین می کند و به افراد نامتعارف با قومیت ها و تفاوت های جنسیتی و مانند آن ها، یک هویت مشخص فرهنگی منسجم می دهد و به تعبیر قرآنی امت را می آفریند که در یک روش با یک شریعت و سبک زندگی و فلسفه مشخص به یک دیگر کمک می کنند تا به هدف برسند. از نظر قرآن، کعبه به عنوان نماد فرهنگی امت اسلام عمل می کند و به آنان هویتی مشخص می بخشد. خدا می فرماید: جَعَلَ اللَّهُ الْکَعْبَةَ الْبَیْتَ الْحَرَامَ قِیَامًا لِلنَّاسِ؛ خدا کعبه بیت الله الحرام را به عنوان قیام مردمان قرار داده است.(مائده، آیه 97) در حقیقت همان طوری که اقتصاد و اموال به عنوان مایه قوام اجتماع است، کعبه مایه قوام مردم و اجتماع است. به سخن دیگر، کعبه برای مردمان مسلمان همانند یک نماد هویت آفرین و هویت بخشی است که اجتماع مسلمانان را از دیگران جدا می سازد. از همین روست که پیامبر(ص) سالیانی در انتظار چنین نماد فرهنگی بود تا بتواند اسلام را دیگر شرایع موسوی و عیسوی(ع) جدا سازد و به امت اسلام هویتی فرهنگی و انسجام بخشی بدهد.(بقره، آیات 144 تا 150) خدا در آیه دیگر بیان می کند که برای اهل اسلام در شرایع گوناگون عوامل فرهنگی است که موجب انسجام هویتی و اجتماعی آنان بود. هر چند که فلسفه همه پیامبران یکی است که همان اسلام است؛ اما برای هر یک از امت های اسلامی، شریعتی است که سبک زندگی آنان را مشخص می کند؛ چنان که برای هر یک مناهج و روش هایی اجرایی است که بر اساس آن سبک زندگی را به کار می گیرند. خدا می فرماید: وَأَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِمَا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ الْکِتَابِ وَمُهَیْمِنًا عَلَیْهِ فَاحْکُمْ بَیْنَهُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَهُمْ عَمَّا جَاءَکَ مِنَ الْحَقِّ لِکُلٍّ جَعَلْنَا مِنْکُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَکِنْ لِیَبْلُوَکُمْ فِی مَا آتَاکُمْ فَاسْتَبِقُوا الْخَیْرَاتِ إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُکُمْ جَمِیعًا فَیُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ فِیهِ تَخْتَلِفُونَ؛ و ما این کتاب قرآن را به حق به سوى تو فرو فرستادیم در حالى که تصدیق‏ کننده کتابهاى پیشین و حاکم بر آنهاست پس میان آنان بر وفق آنچه خدا نازل کرده حکم کن و از هواهایشان با دور شدن از حقى که به سوى تو آمده پیروى مکن براى هر یک از شما امتها شریعت و روش و راه روشنى قرار داده‏ ایم و اگر خدا مى‏ خواست‏ شما را یک امت قرار مى‏ داد، ولى خواست تا شما را در آنچه به شما داده است بیازماید. پس در کارهاى نیک بر یکدیگر سبقت گیرید بازگشت همه شما به سوى خداست آنگاه در باره آنچه در آن اختلاف می کردید آگاهتان خواهد کرد. (مائده، آیه 48) بنابراین، هر امتی از امت های اسلام که تحت شرایع گوناگون و پیام های پیامبران اولوا العزم شکل گرفته، یک نماد هویتی فرهنگی است. نماد هویت فرهنگی اسلام کعبه است که موجب انسجام اجتماعی مسلمان می شود و همه برای انجام مناسک به ویژه نماز به آن سو قرار می گیرند. از نظر قرآن، هر امتی باید هویتی فرهنگی خویش را بشناسد و به آن توجه و اهتمام داشته باشد.